Digitale transitie essentieel voor toekomst energiesector
De energiemarkt is volop in beweging, de ontwikkelingen zijn niet meer op één hand te tellen. Zo koppelt online marktplaats Vandebron energieverbruikers direct aan de boer met windmolens in het dorp verderop en lanceert energiereus Vattenfall haar eigen online platform Powerpeers voor het delen van energie. Kolencentrales draaien verliesgevend en worden gesloten, tegelijkertijd gaan tarieven voor zakelijke groene stroom tegen dezelfde tarieven over de toonbank als voor grijze stroom.
Uit de trendmonitor van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) blijkt daarnaast dat de online oriëntatie naar energiecontracten sterk groeit en 9% van de klanten energie direct via een energievergelijkingssite contracteert. Ook voor grootzakelijke klanten is het door Minder.nl inmiddels mogelijk om direct online te vergelijken en te contracteren. Stuk voor stuk aanwijzingen dat het oude model aan verandering toe is.
Een model waarin enkele dominante energieleveranciers actief zijn en grijze stroom de norm is. Dit creëert ruimte in de huidige energiemarkt die de leveranciers kwetsbaar maakt voor de energy disruptor: de nog onbekende partij die de markt volledig op zijn kop zet. Door met een volledig nieuwe visie en innoverende technieken de energiemarkt zowel beter, persoonlijk én goedkoper te maken. Naast deze disruptor zal er zeker nog plaats zijn voor bestaande bedrijven maar die moeten wel goed kijken naar de invulling van hun manier van werken. In de toekomst blijven hierdoor hoogstwaarschijnlijk vier type spelers over. Bij al die spelers is een belangrijke taak weggelegd voor digitalisering. Minder.nl schetst in dit artikel de verwachtingen voor de energiemarkt en hoe digitalisering hierbij een essentiële rol speelt.
De vier marktrollen van de toekomst
Paul Nunes van Accenture, een organisatieadviesbureau op het gebied van technologie en management, voorspelt dat energieleveranciers in de toekomst vier rollen gaan vervullen. Daarvan zijn er nu al drie actief: de energy only provider, de market place broker en de lifestyle retailer. De vierde rol is weggelegd voor de energy disruptor die de markt doet opschudden. Minder.nl kan zich vinden in de wijze waarop Paul Nunes de marktrollen van de toekomst definieert en wij zetten ze voor u op een rijtje:
Energy Only Providers
De Energy Only Providers zijn de conventionele energiebedrijven: zij leveren stroom tegen een zo laag mogelijk tarief. Niet meer en niet minder. Voorbeelden zijn de Nederlandse Energie Maatschappij, Budget Energie en Energiedirect.
Market Place Broker
Door hun vernieuwende kijk op de bestaande sector en een transparanter verdienmodel zorgen zij voor een frisse wind op de energiemarkt. Online marktplaats Vandebron is hier een voorbeeld van. In de toekomst komen er ongetwijfeld meer initiatieven.
Lifestyle Retailer
Door middel van domotica zorgt de lifestyle retailer dat de klant thuis zo comfortabel mogelijk leeft. Voor alles wat in huis met elektriciteit en gas te maken heeft komen slimme, elektronische toepassingen. Hiermee worden automatische processen uit het bedrijfsleven naar het thuisleven gehaald. Een goed voorbeeld is slimme thermostaat Toon van Eneco die vanaf afstand bediend kan worden.
Energy Disruptor
Zoals gezegd is dit de toekomstige speler die de energiemarkt doet opschudden. Dit hoeft niet eens een partij te zijn met een achtergrond in de energiewereld. Misschien juist een partij uit een totaal andere sector, zoals de technologische branche, die in staat is buiten de gangbare paden te denken. Een bedrijf dat ook de middelen heeft om vernieuwende technologische ontwikkelen door te voeren en de sector zowel goedkoper, persoonlijker én beter te maken. Recentelijk bijvoorbeeld startte Apple Energy, een dochteronderneming van Apple, met de verkoop van zelfopgewekte groene stroom op de consumentenmarkt in de Verenigde Staten. Samen met Google is het de grootste investeerder in duurzame energie. Is dit een opstapje naar wat er nog komen gaat? Als je Paul Nunes mag geloven zijn er verschillende factoren die een markt gevoelig maken voor deze disruptor. De energiesector voldoet volledig aan deze criteria. Zoals hoge personeelskosten, slechts enkele dominante spelers op de markt en nauwelijks investeringen in de ICT-infrastructuur.
De rol van digitalisering
Als een organisatie niet de energy disruptor is, dan moet hij de beste speler in zijn categorie worden. Alleen op deze manier blijft hij relevant in de toekomst. Wat betekent dit voor iedere type speler op de energiemarkt? Dat de energy only provider zich nog meer richt op zijn hoofdtaak en de markt ‘lean and mean’ wordt. Contracten worden aangeboden tegen zo laag mogelijke tarieven en via zo efficiënt mogelijke kanalen. Market place brokers kunnen verdere digitalisering doorvoeren op hun diensten en producten, die toch al veel online verliepen. De lifestyle retailer zorgt voor innovatieve ontwikkelingen die de klant nog beter helpen met energiebesparing, comfort en efficiënt energiegebruik. Deze lifestyle retailer digitaliseert op alle fronten: van het kanaal tot aan de extra services die zij de klant biedt.
Digitalisering van de zakelijke energiemarkt: de stand van zaken
Minder.nl is benieuwd in hoeverre huidige energieleveranciers inspelen op de digitale transitie. Daarom toetsen wij een aantal van die partijen aan de hand van de online services die zij bieden op de eigen website. De vergelijking geldt voor energy only providers omdat vooralsnog alleen zij contracten aanbieden op onze online zakelijke energievergelijker.
Zoals uit de vergelijking blijkt is het voor zakelijk Nederland, en dan met name grootzakelijk, niet vanzelfsprekend dat alle processen op energiegebied digitaal verlopen. Zo is het voor grootzakelijk alleen bij Engie mogelijk om direct op hun website een contract af te sluiten. Bij de overige energieleveranciers moet eerst een offerte opgevraagd worden. Overigens verloopt wel het verlengingsproces inmiddels gedeeltelijk digitaal. De huidige digitale veranderingen zijn nog relatief nieuw voor de energiemarkt, maar komen volgens Minder.nl nu in een stroomversnelling. Alle randvoorwaarden zijn hiervoor aanwezig en de digitalisering is de versneller voor transparantie, eenvoud en verdere verduurzaming.
De huidige partijen in de zakelijke energiemarkt moeten wel meegaan met de digitalisering, omdat anders het voortbestaan in het gedrang komt. Ook het tussenpersoonkanaal zal veranderen. Neem de verzekeringsmarkt als voorbeeld. Door de komst van Independer is een verzekering afsluiten transparanter, sneller en goedkoper geworden. De assurantietussenpersoon werd volledig vervangen. Digitalisering van het bemiddelingskanaal drukt de personeelskosten en is veel efficiënter. Dit ziet de klant uiteindelijk ook terug in zijn portemonnee door scherpere aanbiedingen. Minder.nl deed een benchmark naar zakelijke tarieven online aangeboden en aangeboden in veilingen en collectieven. We kwamen tot dezelfde conclusie die eerder onderzoek van ACM ook uitwees over energievergelijkingssites. Op zowel prijs als kwaliteit zijn vergelijkingssites een zeer transparante en kosteneffectieve oplossing voor de particuliere én zakelijke klant. Wij verwachten dat ook de zakelijke vergelijkingsmarkt net als de consumentenmarkt aanzienlijk groeit. Minder.nl heeft tijdig op deze trend ingespeeld door de eerste grootzakelijke energievergelijker te lanceren. Door een rol te spelen in het bemiddelingskanaal kunnen bedrijven, klein- en grootzakelijk, eenvoudig energiecontracten vergelijken en direct afsluiten. Minder.nl juicht verdere digitalisering van de markt toe. Ons doel is dat zakelijk Nederland minder betaalt voor energie, met minder moeite.