GACS-verplichting voor grootzakelijke energiegebruikers
Vanaf 1 januari 2026 moeten bedrijfsgebouwen met verwarmings- of airconditioningsystemen vanaf 290 kW een Gebouwautomatiserings- en Controlesysteem (GACS) hebben. Deze Europese regel brengt verplichtingen met zich mee, maar helpt u ook om energie te besparen.
Wat is een GACS-systeem?
GACS bestaat uit twee hoofdonderdelen. Het gebouwautomatiseringssysteem (GA) stuurt uw installaties aan via sensoren en besturingen. De controlesystemen (CS) verzamelen data voor analyse en vergelijking. Het systeem moet drie taken vervullen: Energieverbruik permanent controleren en waar nodig bijsturen Energie-efficiëntie toetsen en problemen met installaties opsporen Communiceren met verschillende systemen in uw gebouw, ook van verschillende merken
Welke bedrijven moeten een GACS installeren?
De GACS-verplichting geldt voor bedrijfsgebouwen met verwarmings- of airconditioningsystemen vanaf 290 kW nominaal vermogen. Denk aan kantoren, winkels en magazijnen. Vanaf 1 januari 2030 wordt deze grens verlaagd naar 70 kW, waardoor meer bedrijven onder de regel vallen. Uw GACS krijgt een beoordeling van A tot D. Het hele systeem moet minimaal niveau C behalen. Voor het onderdeel dat energieverbruik analyseert en rapporteert geldt een hogere eis: niveau B.
Belangrijkste technische eisen
De technische eisen raken verschillende onderdelen van uw gebouw. Voor verwarmingssystemen geldt dat elke ruimte apart regelbaar moet zijn, zodat u per ruimte de temperatuur kunt instellen. Deze regeling moet bij voorkeur communiceren met het centrale systeem. Distributiepompen die warm water door het gebouw pompen, moeten een variabele snelheidsregeling hebben. Ze passen hun kracht dan automatisch aan op de warmtevraag. Airconditioningsystemen hebben volledige afstemming tussen verwarming en koeling nodig. Dit voorkomt dat beide tegelijk actief zijn en energie verspillen. Ventilatiesystemen moeten aanwezigheidsdetectie hebben, zodat ventilatie alleen werkt als er mensen zijn. Ook automatische luchtstroom- of drukregeling is verplicht. Het GACS-systeem moet meer kunnen dan alleen cijfers tonen. Het moet trends rapporteren in uw energieverbruik en analyses maken. Deze analyses vergelijken uw prestaties met soortgelijke gebouwen, zodat u weet hoe efficiënt uw gebouw werkt.
Voordelen van een GACS
GACS bespaart energie en kosten door energieverbruik slim te monitoren en bij te sturen. Een praktijkvoorbeeld: sensoren die verkeerd functioneren kunnen ervoor zorgen dat ventilatiesystemen onnodig op volle kracht draaien. Een GACS detecteert dit soort afwijkingen automatisch en waarschuwt direct. Het systeem creëert een gezonde werkomgeving door de temperatuur optimaal af te stemmen en voor voldoende verse luchttoevoer te zorgen. Door de gelijkmatige werking gaan installaties langer mee en kunt u uw onderhoud plannen op basis van werkelijke prestaties in plaats van vaste schema's. Praktisch voordeel: gebouwen met GACS zijn vrijgesteld van de verplichte vierjaarlijkse keuring van verwarmingsinstallaties. Dit bespaart tijd en kosten.
Een GACS implementeren: waar moet u beginnen?
Om een GACS te implementeren, start u met de technische checklist van de RVO om te controleren of uw huidige systemen al (gedeeltelijk) voldoen aan de eisen. Deze beoordeling is technisch complex, dus schakel een gespecialiseerde installateur in. Veel gebouwen hebben al gebouwautomatisering, maar bij de controlesystemen valt vaak nog winst te behalen. Moderne monitoringtools verzamelen data uit verschillende bronnen en maken de vergelijking mogelijk met andere gebouwen. Door nu actie te ondernemen, bent u voorbereid op de nieuwe regelgeving en profiteert u direct van lagere energiekosten en beter gebouwbeheer. Heeft u vragen over hoe de GACS-verplichting uw energiecontract beïnvloedt? Neem contact op met Minder.nl voor energieadvies dat aansluit bij uw bedrijfsstrategie.