ABN Amro: 4 scenarios voor Rusland, Oekraïne en de energiemarkten

Leestijd: 3 minuten | Geschreven door: Annemieke 

De spanningen tussen Rusland en Oekraïne, Europa en de VS lopen steeds verder op. Is er nog een mogelijkheid dat deze de-escaleren? Of valt Rusland Oekraïne binnen? Wat de uitkomst ook wordt: het beïnvloedt hoe dan ook onze gasprijs. ABN Amro werkte hierover een interessant rapport uit. Aan de hand van vier scenario’s bespreken ze de mogelijke ontwikkelingen op onze energiemarkten dit jaar. Afhankelijk van hoe de spanningen rondom Oekraïne zich ontwikkelen.

De vier scenario’s volgens ABN Amro

De vier scenario’s die ABN Amro in haar rapport uitwerkte variëren sterk. Hieronder staan ze opgesomd:

1. Status quo. De situatie blijft zoals hij op dit moment is en de gasprijs blijft heel 2022 nog hoog.
2. De gespannen situatie tussen Rusland en Oekraïne en overige stakeholders neemt af. De energiemarkten normaliseren.
3. De gespannen situatie tussen Rusland en Oekraïne neemt toe. De gasexport van Rusland naar Europa stopt vanwege opgelegde sancties door Europa en de VS.
4. De gespannen situatie neemt toe. Rusland staakt niet alleen de gasexport naar Europa, maar ook de olie-export. Nederland, Duitsland en Polen zijn hiervan de grootste importeurs.

De kans dat scenario 1 ‘status quo’ zich voordoet, schat ABN Amro het grootste in. Dit zou dus betekenen dat de spanningen vrijwel niet wijzigen en we het hele jaar te maken hebben met een hoge gasprijs. Per scenario lichten we de details hieronder toe. ABN Amro schatte ook voor ieder scenario in hoe groot de kans is dat deze zich voordoet. 

Scenario 1: status quo. De situatie tussen Rusland en Oekraïne, Europa en de VS blijft zoals hij nu is

De kans dat dit scenario zich voordoet: 75 procent

De ontwikkelingen:

• De ontwikkelingen op de energiemarkt wijzigen vrijwel niet ten opzichte van de huidige situatie. Ook al blijven de spanningen op het huidige niveau, leggen Europa en de VS mogelijk sancties op aan Rusland, of nemen de spanningen af.
• Rusland blijft zich houden aan de reeds gemaakte afspraken over de gasexport naar Europa. Levering bovenop de bestaande afspraken hoeven we niet te verwachten.
• De krapte op de gasmarkt blijft bestaan waardoor de gasprijs ook hoog blijft tot ten minste het voorjaar van 2023.
• Zolang de winter mild blijft, redt Europa het zonder extra gastoevoer vanuit Rusland. Dit betekent dat met name industriële bedrijven niet hoeven af te schalen in hun gasverbruik.
• Komt er nog echter een strenge, winterse periode aan (in Europa of Azië) dan wordt de gaskrapte voelbaar. De gasprijzen worden verder opgedreven en de inkoop van LNG (vloeibaar gas) wordt nog belangrijker. Wat we echter de afgelopen maanden zagen is dat deze schepen met LNG naar de hoogste bieder varen. Dus dit betekent dat we mogelijk concurreren met andere markten zoals Azië.

Scenario 2: de gespannen situatie tussen de landen en continenten neemt af

De kans dat dit scenario zich voordoet: 15 procent

De ontwikkelingen:

• Er is een de-escalatie van de spanningen: Rusland bereikt een akkoord met Oekraïne, Europa en de VS over de NAVO-grenzen.
• De gasexport van Rusland naar Europa neemt toe, waardoor er voldoende gas beschikbaar is voor de Europese markt.
• Mogelijk keurt Duitsland ook de ingebruikname van de gaspijpleiding Nordstream 2 goed. Deze leiding loopt rechtstreeks van Rusland naar Duitsland en zou beteken dat we extra gas van Rusland naar Europa importeren.
• Door toename van de gaslevering en gasvoorraden normaliseert de gasprijs. Mogelijk zelfs naar die van voor 2021.

(In 2019 was de gemiddelde gasprijs 14,55 per MWh. In 2021 was dit toegenomen tot 47,38 per MWh.)

Scenario 3: De gespannen situatie neemt toe en de Russische gasexport stagneert

De kans dat dit scenario zich voordoet: 5-10 procent

De ontwikkelingen:

• Een toename van de spanningen kan zich voordoen als Rusland Oekraïne binnenvalt.
• Europa en de VS leggen Rusland sancties op. De vergunning om de Nordstream 2 pijpleiding (een gaspijpleiding die rechtstreeks loopt van Rusland naar Duitsland) te mogen gebruiken, wordt bijvoorbeeld niet verleend.
• Als reactie op de sancties kan Rusland de export van gas naar Europa helemaal stoppen.
• Schepen met vloeibaar LNG worden belangrijker voor Europa. Dit kan echter niet op tegen de hoeveelheid gas die Europa normaal gesproken vanuit Rusland importeert. Draaien de LNG-importterminals op volle kracht, dan vervangt dit 2/3^e van de Russische gasimport.
• Bovendien concurreren we met de Aziatische markt waardoor we waarschijnlijk niet de volledige importcapaciteiten kunnen benutten.
• De overheid stelt het Bescherm- en -Herstelplan Gas in werking door de industrie op te dragen minder of geen gas te verbruiken. Huishoudens blijven zo lang mogelijk vrijgesteld van het plan.
• Ondertussen stijgen de gasprijzen naar recordhoogten. De elektriciteitsprijzen stijgen ook mee, omdat het in veel Europese landen gebruikelijk is om met gascentrales stroom op te wekken.

Scenario 4: de gespannen situatie neemt toe en zowel de Russische gas- als de olie-export stagneert

De kans dat dit scenario zich voordoet: <5 procent

De ontwikkelingen:

• Aansluitend op scenario drie waarbij de Russische gasexport naar Europa stagneert, besluit Rusland ook geen olie meer naar Europa te exporteren.
• Rusland zal zich voor olie op een andere markt dan Europa richten. Waarna Europa zijn olie importeert vanuit andere landen dan Rusland (Nederland, Duitsland en Polen zijn de grootste olie-importeurs van Rusland).
• Er vindt dus een verschuiving plaats in de afzetmarkten van olieproducerende landen. Dit leidt waarschijnlijk alleen tot hogere olieprijzen en niet per se tot krapte op de oliemarkt. Daardoor raakt een verminderde olie-export vanuit Rusland ons minder dan een verminderde gasexport. 

ABN Amro merkt op dat geen land gebaat is bij scenario drie en vier. Ook Rusland niet. Ter aanvulling hierop: de economie van Rusland is sterk afhankelijk van de gas & olie-export. Daarnaast heeft Rusland nog nooit een leveringsstop doorgevoerd. Ook niet ten tijde van de koude oorlog.  

Hoe kun je dit rapport van ABN Amro gebruiken?

Allereerst is het belangrijk om te vermelden dat het rapport van ABN Amro verwachtingen zijn en geen voorspellingen. Weliswaar stelden ervaren economen, zoals energie-analist Hans van Cleef, de verwachtingen op. Echter, mochten er zich nieuwe wereldwijde ontwikkelingen voordoen die de energiemarkten beïnvloeden, dan moeten wellicht de verwachtingen weer bijgesteld worden. Het rapport dient daarom uitsluitend ter informatie over de energiemarkt en geeft houvast over het nieuws waar je je op kunt richten indien je op de hoogte wilt blijven. 

De informatie in het rapport kun je meenemen tijdens bijvoorbeeld je oriëntatieproces voor een energiecontract. De beschreven vier scenario’s en de invloed op de energieprijzen geven namelijk weer hoe onzeker de situatie op de energiemarkt is. 

- Aanvullend advies voor kleinzakelijk (ZZP & MKB)

- Aanvullend advies voor Grootzakelijk

Val je onder kleinzakelijk (ZZP/MKB) energieverbruik?

Bekijk dan wat voor tarieven je nu betaalt en onderzoek of het mogelijk is om te besparen. Dit is met name interessant voor de ondernemers waarvan het zakelijk energiecontract is afgelopen en die nog geen nieuwe heeft afgesloten. Of voor de ondernemer waarvan het contract binnenkort afloopt. Zorg dat je je oriënteert zodat je een keuze maakt die past bij jouw bedrijfssituatie. Dit kun je zelf doen middels online energie vergelijken. Of schakel vrijblijvend de hulp in van onze energiespecialisten.    

Rob Energiespecialist bij Minder.nl  020 - 2900 900 Start uw chat

Val je onder grootzakelijk energieverbruik?

Dan maakt de onzekerheid op de markt in combinatie met de huidige volatiliteit van de energieprijzen het interessant om je inkoopstrategie onder de loep te nemen. Mogelijk dat je je prijsrisico wilt minimaliseren met een gespreide inkoopstrategie. Dit zou betekenen dat je je jaarvolume op meerdere momenten inkoopt. Het voordeel is dat je met deze inkoopstrategie bij een eventueel dalende markt kunt profiteren van de lagere energieprijzen. In tegenstelling tot een contract met een vaste prijs die je op één moment voor je volledige volume vastlegt. Heb je interesse in de mogelijkheden van een gespreide inkoopstrategie? Onze inkoopspecialisten kijken graag vrijblijvend met je mee.

  

Welke inkoopstrategie past bij jouw bedrijf in deze volatiele energiemarkt?

Bespreek het vrijblijvend met onze Grootzakelijke Inkoopspecialisten

Sebastian Inkoopspecialist bij Minder.nl  020 - 2900 908 Start uw chat